Cine y Filosofía IV

Eta teknologia hori XIX. Mendearen amaieran sortu zela, non asmatzaile askok gailuak garatu zituzten hori lortzeko asmoz, harik eta Lumière anaiek garaitu zuten arte.Munduaren mugimendua zeluloidera eta pantailara eramanez.

 

Zinema XIX. Mendean agertzea, Industria Iraultzaren garaian, ez da kasualitatea. Azken 200 urteetan gizakiak aurreko 10000 urteetan baino gehiago eraldatu duela bere bizimodua esatea ez da inolako gehiegikeria. Bistan dago teknologia duela milaka urtetik erabiltzen dela, baina azken mendean inoiz pentsatuko ez ziren gauzak egin dira: hegan egin, itsaspean nabigatu, ilargira joan, munduaren beste aldean dagoen jenderarekin zuzenean komunikatu, edozein lekutan gertatzen dena ikusi, gizateriaren jakintza guztia eskuan izan…eta planeta segundo gutxi batzuetan suntsitzeko aukera eskura izatea (nahiz eta nahiago izan dugun modu motelagoan egin)

 

 

Teknologiek gure bizitzak aldatu dituzte eta horretaz hitz egingo dugu Anafiek (Nafarroako Filosofia Elkartea / Asociación Navarra de Filosofía), Nafarroako Filmotekarekin elkarlanean, proposatzen duen ziklo honetan. Hasteko, teknologia garaikidearen hastapenetara joango gara, Mary  Shelleyk  sortu, eta James Whalek 1931n zinemara eraman zuen pertsonaia zoragarri horrekin: Frankenstein (Boris Karloffen interpretazio handia ekarri diguna). Giza teknologiak bizitza adimenduna sor dezake? Zer gertatzen da bizitza horrekin ardura hartzen ez badugu? Zer ondorio etiko (eta sozial ) ditu gaitasun horrek? Agian El hombre vestido de blanco (Alexander Mackendrick, 1951) filmak azken galdera horri erantzuteko moduaren berri eman diezaguke, bere kontakizunarekin batera Ealing-aren umore goxoa ekarriz: Zientzialari batek ehun sintsiezin bat asmatzen du, aurrerapen perfektuarekin amets egitea ahalbidetzen duena…ala ez.  Azkenik, gizakiak bizitza adimenduna sortzeko dituen arazoetara itzuliko gara, baina gaur egun, adimen artifizialari zeharka (edo aurrez aurre ) begiratuz. El hombre perfecto  (Maria Schrader, 2021) pelikulan zientzialari alemaniar  batek bere gustuen arabera sortutako androide adimendun batekin bizi beharko duen proiektu batean parte hartzea onartuko du. Baina, posible al da perfekzio hori teknologia zibernetikoari esker? Edo beste film bikain batzuek aurkeztu digutenaren beldur izan beharko dugu, hala nola Blade Runner, Exmachina o Her? Honetas guztiaz hitz egingo dugu pelikulen proiekzioaren ondorengo zineforumean, mundu guztia gonbidatuta baitago.