El gatopardo

1963an Canneseko jaialdian urrezko palmarekin saritua. Film hau, zazpigarren artearen funtsezko obra da eta Viscontiren ezagunetarikoak. 1860ko Italiako fresko historiko zoragarri bat dauka, "risorgimento"rena. Garibaldiren "camisas rojas" kamiseta gorridunak, herrialdearen hegoaldea hartzen saiatzen direnean, gero haiek nahi duten moduan batzeko asmoz.

Gertaera horiek, Salina Printzipe aristokrataren begirada dotorean somatzen dira. Burt Lancasterrek itxura maiestatikoarekin interpretatzen duena. Guden eta bere egoera egonezinaren aurrean, Donnafugatako egoitzara mugituko da bere familiarekin. Herri txiki horretan, Don Calogero alkateak ( Salina Tancrediren iloba) ongi etorria emango die. Ispiritu abentureroa daukan eta garibaldin armadan batu den gazte bat da. Angelicarekin maitemintzen da, herriko agintariaren alaba ederra. Salinak ez du ezkontza ukatuko, izan ere, Don Calogero burges hasiberria da eta izugarrizko dirutza eskuratu berri du. Beste familia ordea, hondamen zorian dago.

Viscontirekin antza handia daukan istorio hau Giuseppe Tomasi di Lampedusa aristokrata siziliar baten liburutik aterata dago. Aristokrata hau lur jota zegoen, liburuko orrialdeetan bere bizipen ugari kontatzen zituen. Obrak analisi zorrotz politiko eta historikoa dauka (esaldi ezaguna: "zerbait aldatu behar da denak berdin jarri dezan”). Viscontik klase sozial horren bizimodua zehaztasun handiz deskribatzen du. Bere dekadentzia eta burgesia hasiberriaren ordezkapena (Printzeak ezkortasunez dio: "Katu basatiak desagertzen dira, baina txakalengatik ordezkatuak izanen dira”), antologia momentuak, itxura txarreko aurpegiak bidean zegoen hautsagatik, amaierako azken dantza, Sizilia zelaiko tonu eguzkitsuak… eskainiz.